Marka, Patent ve Telif Hakkı Araştırmaları
Marka, patent, ürün sahteciliği ve taklitçiliği günümüzde çok yaygınlaşmıştır. Bunların kullanımı, pazarlanması ceza ve hukuki sorumluluk doğurmaktadır. Özellikle ülkemizde üretilmeyen birçok endüstri, yasal olmayan, kanunsuz bir şekilde üretme, pazarlama, çoğaltma faaliyetleri sahte, taklit ürünler, kaçakçılık ve/veya ithalat yoluyla pazarımıza dahil olmaktadır. Sahtecilik, taklitçilik ciddi bir suçtur.
Ürünlerinizin ya da markanızın sahtesini, taklidini piyasaya sürerek haksız gelir elde eden, markanıza ve dolayısıyla firmanıza zarar verenlerin yargılanabilmeleri için planlı, iyi organize olmuş, eş güdümlü bir ekip çalışması gereklidir. orijinal ürün ile sahte ürün arasındaki farklılıkların belirlenmesini bilgi, araştırmalar sonucunda elde edilen bilgilerle mukayese ederek sahte, taklit ürünlerin kaynağının bulunması için çalışmalar yaparak dava sürecini kolaylaştırıcı somut deliller toplar imalatçı, ambalajcı, dağıtımını sağlayan toptancı, perakendeciler, nakliyeciler ve bu zincirdeki her halkanın yerlerinin tespit edilerek bulunması, buralara yapılacak baskınlarla delil toplanması, sahteciliği ve taklitçiliği önlemekte yardımcı olacaktır.
Telif hakkı, herhangi bir bilgi veya düşünce ürününün kullanılması ve yayılması ile ilgili hakların, yasalarla belirli kişilere verilmesidir. Kısaca, orijinal bir yapıtın, eserin kopyalanmasına veya kullanılmasına izin vermeme hakkıdır (5846 SK. madde 1)
Kanunun ifade ettiği gibi; fikir, sanat vb. eserlerin manevi ve mali hakları vardır. Bunları belirlemek, korumak, bu ürünlerden yararlanma şartları kurallara bağlanmıştır. Bilime ve hukuka aykırı yararlanma halinde cezai ve hukuki olarak suçtur.
Yazılı bir eserin size ait olması veya mirasçı olduğunuzda bunun tüm hakları size aittir. Veya başkasının eserini izinsiz olarak kullanmanız suçtur. Bunu ispatlamak için öncelikle Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu (5846) incelememiz gerekir. Alıntının, kullanımının kanunun izin verdiği sınırları aştığının tespiti önemlidir. Delillendirmede izinsiz kullanıldığını ispatlamak gerekir. Yayınlanan eser, şarkının okunması vb. size ait olduğunun ispatlanması, tescili gerekir.
Orijinal bir eserin kopyalanması suçtur. Bir çok işletme buna özen göstermemektedir. Kullandığınız her türlü eserin birilerine ait olması söz konusu olabilir. Dikkatli davranmak gerekir.
Herhangi bir eseriniz bir çok yerde izinsiz olarak aynısı veya değiştirilmiş halinin kullanılması mümkündür.
Telif hakkının aslında kime ait olduğunun belirlenmesi, telife konu olan eserin ne olduğu, nelerin telif hakkı kapsamına girdiğini belirlemek bir uzmanlık işidir veya araştırılması gerekmektedir.
Emek verdiniz, ürün tasarladınız, kitap yazdınız. Bunların telif hakkını aldınız, pazarlıyorsunuz. Ancak birileri çıktı sahtesini taklit ederek, korsan olarak, intihal yaparak pazarlıyor. İspatlayın, delillendirin ceza ve hukuk davası açınız.
3- Marka, Patent, Telif Hakkının Delillendirmesi
Bu tür olayda ürün sahibi olarak hakkınızı korumak için öncelikle ürününüzün size ait olduğunun ispatlanması gerekir. Onun için ürünlerinizin tescilli (TSE, Patent, noter, yayınlanmış) olması gereklidir. Bu durumda;
Karşı tarafla ikili ilişkiler içinde anlaşma yapabilirsiniz. Bu durumda uzmandan, hukukçudan yardım almalısınız.
Soruşturma yapılmasını, suçüstü yapılmasını, eşyalara el konulmasını talep etmek için savcılığına müracaat edebilirsiniz.
Ceza davası açmak için delillerinizi toplayarak savcılığa dilekçe ile dava açılmasını talep edersiniz.
Hukuk davası açmak için delillerinizi toplayarak basın, marka savcılığına dilekçe ile müracaat ederek dava açılmasını talep edersiniz.
Bunları yaparken olayı, suçu ispatlamak için;
Üründen faturalı olarak en az iki tane faturalı olarak alınız. Fatura veremiyorlarsa para karşılığı satılmıştır yazısı ile görevlinin imzası ve iş yeri kaşesini bastırınız. Veya satış anını fotoğraflayınız. Dedektiften, uzmandan, hukukçudan destek alınız[1].
Yazar Mustafa
Kaygısız’ın Polis Akademsi Güvenlik Bilimleri Fakültesi ve PMYO ders kitabı
olarak okutulan Kriminalistik adlı kitaptan beş farklı kitaba farklı şahıslar
tarafından intihal yapıldığı tespit edilerek anlaşma sağlandığı gibi.
[1] Ünlü marka sahteciliğine baskın, 03 Temmuz 2008, (DHA)
‘G-Star’ın sahte ürünlerinin satıldığı ihbarı üzerine Muğla’nın Marmaris İlçesi’nde, 100 resmi ve sivil polis eşliğinde Kapalı Çarşı ve Kemal Seyfettin Elgin Bulvarı üzerinde firmanın 3 avukatı denetim yaptı: Kapalı Çarşı içinde daha önceden ‘G-Star’ isimli dünyaca ünlü markanın emitasyon tişört ve elbiselerini sattığı tespit edilen 3 iş yerine baskın düzenlenmesiyle başladı. Marka avukatlarıyla polisin baskın düzenlendiğini öğrenen diğer sahte ürün satan mağazalar, kepenk kapatarak Kapalı Çarşı içinde büyük bir kalabalık oluşturdu. Marka avukatlarının denetim yaptığı mağaza önüne toplanan yüzlerce kalabalık, alkışlarla protesto ederek, sözlü saldırı ve tehditte bulundu. Marmaris Cumhuriyet Savcılığı’ndan alınan arama kararını gösteren polis, mağazaların kepenk ve kapılarını demir çubuklar ile açtı. Beş mağazanın kepenklerini demir çubuklarla kırarak içeri giren polis ve marka avukatları, yaklaşık içeride 4 saat inceleme yaptı. Mağaza içinde yapılan aramada, çok sayıda imitasyon elbise ve tişörtlere el konuldu.
